A Temporary Monument for Brussels #8:
Hana Miletić
Softwares
16/02/2021 – 18/09/2021
Hana Miletić (°1982, Zagreb) werkt met (digitale) fotografie en de techniek van het weven. Miletić weeft textiel en laat zich hiervoor inspireren door haar foto’s van herstellingen en transformaties in de openbare ruimte. Miletić woont in Brussel en Zagreb (ze verhuisde naar België begin jaren 1990) en fotografeert dergelijke transformaties in beide steden. De foto’s die ze neemt tonen herstellingen aan voertuigen (bijvoorbeeld aan de achteruitkijkspiegel of een raam), maar ook aan gebouwen of stedelijke infrastructuur. Typerend voor de herstellingen is dat ze met tijdelijke en eenvoudige materialen – meestal tape – gemaakt zijn.
Weven gaat traag en vraagt veel tijd en toewijding – een andere snelheid dan degene waarmee we vandaag digitale beelden maken. Tegelijk ligt hetzelfde principe van nullen en enen aan de basis van hoe zowel digitale fotografie (met licht en donker) als weven (met ketting- en inslagdraad) een beeld creëren. Voor Miletić is de vertaling van een digitale foto naar een geweven object een proces gevuld met sociale en economische verhalen. Zelf spreekt de kunstenares van een praktijk van ‘care and repair’, waarin ze weven ziet als een middel om de verhoudingen tussen werken, denken en voelen te her-evalueren, en om sociale en economische omstandigheden zoals versnelling en standaardisering tegen te gaan.
Hana Miletic - Exhibition view of Incompatibilities, at The approach, London in 2019
Hana Miletic - Exhibition view of Incompatibilities, at The approach, London in 2019
Hana Miletic - Exhibition view of Incompatibilities, at The approach, London in 2019
Hana Miletic - Exhibition view of Incompatibilities, at The approach, London in 2019
Hana Miletic - Exhibition view of Active Threads, at KAI 10 | Arthena Foundation, Düsseldorf in 2021
Hana Miletic - Exhibition view of Active Threads, at KAI 10 | Arthena Foundation, Düsseldorf in 2021
Hana Miletic - Exhibition view of Dependencies, at Wiels, Brussels in 2018
Hana Miletic - Exhibition view of Dependencies, at Wiels, Brussels in 2018
Miletić werkt in verschillende reeksen. De bovengenoemde met de hand geweven werken hebben de overkoepelende titel Materials, en vormen de kern van haar praktijk. Naast reproducties van kleine herstellingen maakt Miletić ook zeer grote werken, eveneens handgeweven textielen, die gebaseerd zijn op beschermende baches die ze documenteerde in de publieke ruimte. De baches die ze kiest werden gebruikt op de bouwwerven van specifieke gebouwen – zoals de verwoeste Universiteitsbibliotheek van Bosnië en Herzegovina in Sarajevo, of het Van Humbeeck monument in Brussel.
Toch zijn niet alle Miletić’s werken met de hand gemaakt. De reeks Softwares – geplaatst in een kamervullende installatie in haar solotentoonstelling in WIELS in 2018 – is geweven op een weefgetouw dat wordt aangestuurd door een computer. De kunstenares verstoorde de machinale werking van het Jacquard getouw – de voorloper van de computer – door de stof handmatig te manipuleren. Het grijs en witte dambordpatroon dat Miletić hier gebruikte, zien we terugkomen in het werk dat ze maakte voor A Temporary Monument for Brussels. Ook deze vlaggen zijn niet handgemaakt. Ze werden machinaal bedrukt met een grijs en wit dambordpatroon, waaruit de kunstenares – wel handmatig – verschillende stukken wegsneed.
Het patroon op Miletić’s vlaggen refereert enerzijds naar het transparantie grid uit onze digitale beeldvorming. Alle software om foto’s te bewerken (zoals bijvoorbeeld Photoshop) gebruikt dit grijs en wit dambordpatroon als transparante achtergrond. Wanneer je een stuk uit een digitaal beeld wegknipt, wordt dit patroon zichtbaar. Anderzijds verwijst hetzelfde grid ook naar het raster dat gebruikt wordt om weefpatronen te tekenen. Fotografie en weven delen immers dezelfde achterkamer van het grid opgemaakt uit nullen en éénen, licht en donker, ketting- en inslagdraad. Beide rasters – zowel die van de digitale fotografie als die het weven – ondersteunen dus de productie van beelden, meer zelfs, ze maken deze beelden zichtbaar.
Dit grijs en witte dambordpatroon toont ons niet enkel de afwezigheid van een gedefinieerd beeld, maar draagt tegelijk ook de uitnodiging in zich om met een nieuw, persoonlijk beeld de leegte van de vlag te vullen. Door stukken uit het transparantie grid te snijden maakt Miletić een minder gestandardiseerde en een meer variabele vormgeving van de vlag. Door de weggeknipte stukken in de vlag wordt het achterliggende (stads)landschap zichtbaar, als de ruimte die door vele verschillende individuen en gemeenschappen wordt vormgegeven.
Alle beelden met dank aan de kunstenaar
Installatiefotografie: Jef Jacobs
Dit project is een hedendaagse reflectie op het historische concept van een monument. Het fungeert als een hedendaags antwoord op de prachtige, monumentale sculptuur Signal from Zellik van Jacques Moeschal, die het blinde optimisme belichaamt dat hoort bij het naoorlogse klimaat.
A Temporary Monument is een project van artlead projects vzw, ontwikkeld met de steun van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de VGC.
