Billboard Series #15:
Claudia Comte


Lines Morphing into Waves (blue gradient)
21/03 – 21/06/2019

Claudia Comte (°1983) is een Zwitserse kunstenares die opgroeide in een klein dorp aan de rand van het natuurreservaat Jura Vaudois – in de bergen, omringd door metershoge bomen die jaren later in haar werk zouden terugkomen. Ondertussen woont ze in Berlijn, en verkent ze in een veelheid van media en materialen de vele facetten van en patronen uit de natuur. Het is alsof ze met haar werk onderzoekt hoe natuur onstaat als kunstmatig verschijnsel, gemaakt door menselijke handelingen.

Comte is geïnteresseerd in het geheugen van natuurlijke materialen, en hoe deze vorm krijgen door verschillende technologieën van de mens. In haar sculpurale werk maakt Comte vaak gebruik van een kettingzaag. Ze begon daar al mee tijdens haar studies – toen sneed ze boomstammen tot ruwe gebogen volumes, zigzagvormen, of een rudimentaire cactus. Dit proces is doorheen de jaren echter veel verfijnder geworden, en nu worden de houten sculpturen geschuurd, gepolijst en geolied. Als je haar uitzonderlijk delicate en verfijnde houten sculpturen ziet, is het haast ondenkbaar dat deze met een kettingzaag zijn gemaakt.

In haar zoektocht naar speelse, natuurlijk vormen maakt Claudia Comte eerst tekeningen en modellen uit klei, om deze vervolgens uit te voeren in hout. Sinds kort gaat Comte nog een stap verder, en maakt ze ook marmeren versies van haar schulpturen – vaak op grote schaal. Op basis van 3D-scans van haar houten sculpturen, laat ze de marmeren versies machinaal fresen in Carrara, in Italië. Hoewel deze sculpturen – gezien hun massieve materialiteit – loodzwaar zijn, ogen ze nog steeds bijzonder luchtig. Zo maakte Comte een wondermooie installatie The Italian Bunnies voor het New Yorkse City Hall Park, waarbij zeven gigantische konijnenoren van zes ton uit carraramarmer boven het gras komen piepen.

Vormelijk zitten Claudia Comte’s sculpturen vol verwijzingen naar de kunstgeschiendenis van de 20ste eeuw. Zo doen haar sculpturen soms denken aan de modernistische, semi-abstracte sculptuur van de Britse Henry Moore, aan de organische materialiteit van de Japans-Amerikaanse Isamu Noguchi, of aan de etnisch-aanvoelende totems van de Roemeens-Franse Constantin Brâncuzi. Comte’s sculpturen zijn sierlijk en organisch, maar tegelijk vaak ook cartoonesk. Haar gesculpteerde cactussen of konijnoortjes verwijzen naar de populaire beeldcultuur van stripverhalen, en zijn voor iedereen makkelijk leesbaar.

Naast sculpturaal werk maakt Claudia Comte ook schilderijen. Dit zijn vaak gedregradeerde kleurvlakken of monotone lijnen op gevormd doeken. Deze werken herinneren aan geometrische abstractie of de kleurrijke en illusionistische op-art uit de jaren zestig. Maar ook hier ligt een spel van natuurlijke patronen aan de basis van haar werk. De reeks Turn and Slip bijvoorbeeld – die Comte in 2013 aanvatte en die tot vandaag verder groeit – doet denken aan ocelli (oogvlekken), de motieven op de vleugels van insecten die geacht worden roofdieren af te schrikken. Het oog is een universeel ornament dat vaak een beschermende functie heeft, maar het draait ook de relatie tussen kunstwerk en toeschouwer om: het schilderij kijkt naar jou. Comte maakt deze schilderijen in één enkel gebaar. Hiervoor dompelt ze een breed penseel in verf en veegt het vervolgens over een cirkelvormig doek met een straal van dezelfde breedte als het penseel. Op zich een bijna Zen-manier van schilderen, ware het niet dat het resltaat opnieuw bijna cartoonesk aanvoelt. Nog cartoonesker zijn haar Cocktail Paintings, waarbij ze verwijst naar het sprankelende kleuren en kleurverlopen van longdrinks als Blue Monday of Ruby Red Breeze.

De schilderijen en sculpturen van Claudia Comte komen in tentoonstellingen samen in grote installaties waarin optisch-illusionistische muurschilderingen een belangrijke rol spelen. Historisch gezien vormen muurschilderingen het absolute begin van onze beschaving, en ook toen al – tienduizenden jaren geleden – stonden natuurlijk patronen centraal. Comte abstraheert en herhaalt dergelijke natuurlijke patronen tot een bijna wiskundige spel van lijnen. Ze bouwt hiermee verder op de sequentie van de 12de eeuwse Italiaanse wiskundige Fibonacchi, die een in de natuur vaak voorkomend wiskundig pricipe ontdekte. Zo zijn de structuur van een zonnebloem, de ordening van bladeren aan takken, de vruchten van een ananas, de bloemen van een artisjok, de ordening van de schubben van een dennenappel en de vorm van een slakkenhuis allemaal bepaald door hetzelfde wiskundige principe.

Comte’s monumentale muurschilderingen zijn steeds speciaal gemaakt voor de ruimte die ze innemen. Hun lijnenspel dient dus niet om een bepaalde vorm vast te leggen, maar om als wiskundige vectoren een bestaande ruimte vorm geven en transformeren. Transformatie is dan ook een centraal begrip in veel van Comte’s muurschilderingen. Zo maakte ze met Curves and Zigzags een gigantische muurschildering (op een speciaal geconstrueerde 30 meter lange muur) in de Californische woestijn, waarbij een lijn langzaam transformeert, van een hoekige zigzag patroon tot zacht glooiende, organische curves. En Electric Burst (Lines and Zigzags) was 20 meter lange muurschildering in het Contemporary Art Museum St. Louis (US), waarbij Comte speelde met een contradictorische patroon dat explosief in verschillende richtingen gaat.

Voor de 15de Billboard Series, maakt Claudia Comte een werk dat op dezelfde manier functioneert als één van haar muurschilderingen – hoewel het patroon hier niet letterlijk op de muur, maar wel op een billboard werd gemaakt. Haar Lines Morphing into Waves (blue gradient) toont de langszame transformatie van een lijn naar een golf, tegen een achtergrond die even langzaam van donkerblauw overgaat naar helder wit. Het werk werd speciaal gemaakt voor Billboard Series, en vindt zijn oorsprong in de golvende lijnen van het water naast de billboard.

Hoewel Lines Morphing into Waves (blue gradient) zich onvermijdelijk inschrijft in een modernistische traditie, en vormelijk aansluit bij de illusionistische op-art uit de jaren zestig, wil Comte bovenal een werk maken dat de plek rond de billboard transformeert en voor iedereen toegankelijk maakt. Of zoals ze zelf zegt: “Er is geen hiërarchie tussen het publiek of de inhoud van de muurschilderingen. Of je nu oud of jong bent, al dan niet ervaring hebt met het kijken naar kunst, dit werk is voor iedereen – afhankelijk van wat hij of zij wil zien”.

 

 

 

 

Alle afbeeldingen met courtesy van de kunstenaar
Installatie fotografie: Michiel De Cleene

Billboard Series is een langdurig kunstproject in de publieke ruimte, waarvoor elke paar maand een kunstenaar wordt uitgenodigd om een site-specifiek werk te maken voor een 50 m2 billboard aan Dok Noord. Via wisselende presentaties wil Billboard Series een breed publiek kennis laten maken met verschillende beeldtalen en uiteenlopende ideeën over heel diverse aspecten van publieke ruimte.

Billboard Series is een project van artlead en 019, en wordt geprogrammeerd door Thomas Caron binnen een scenografie van architect Olivier Goethals. Billboard Series wordt ontwikkeld met de steun van Stad Gent en de Vlaamse Gemeenschap.

Blijf op de hoogte